Obywatelska Rada BRD z Olsztyna: trzeba lepiej oświetlić przejścia dla pieszych

Podstawowym rozwiązaniem  poprawy widoczności pieszego na przejściu jest nie tylko mocne, polichromatyczne (“białe”) oświetlenie tego fragmentu drogi, ale także obszaru bezpośrednio do niego przylegającego – piszą członkowie Obywatelskiej Rady Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego z Olsztyna. I domagają się doświetlenia tych miejsc w mieście

Członkowie olsztyńskiej Obywatelskiej Rady BRD przygotowali oświadczenie w sprawie poprawienia bezpieczeństwa pieszych w mieście:

„Ubiegły rok na olsztyńskich drogach był wyjątkowo tragiczny – w ciągu pierwszych trzech kwartałów zginęło siedmioro pieszych. Jest to kolejny dowód na istnienie  alarmującej tendencji obserwowanej w Olsztynie od kilku lat – ciągłego wzrostu liczby zdarzeń drogowych, a w szczególności tych najcięższych, skutkujących ciężkimi obrażeniami i ofiarami śmiertelnymi.

Wydarzenia ostatnich kilku tygodni na olsztyńskich ulicach wywołały żywą dyskusję na temat sposobów poprawy bezpieczeństwa na przejściach dla pieszych. Upublicznienie tego problemu spowodowało pojawienie się wielu pomysłów na poprawę obecnego stanu rzeczy. Najczęściej powtarzającymi się przyczynami są słaba widoczność pieszego na przejściu oraz łamanie prawa przez kierowców.

Zgadzamy się z tak postawioną diagnozą i chcemy wskazać najskuteczniejsze sposoby zapewnienia bezpieczeństwa pieszym.

Lepsze oświetlenie zamiast migających “błyskotek”

W naszej opinii, podstawowym rozwiązaniem  poprawy widoczności pieszego na przejściu jest nie tylko mocne, polichromatyczne (“białe”) oświetlenie tego fragmentu drogi, ale także obszaru bezpośrednio do niego przylegającego. Tego typu lampy możemy już spotkać w kilku miejscach Olsztyna – np. na ul. Bałtyckiej, ul. Kościuszki i ul. Śliwy.

Na drogach dwujezdniowych takie rozwiązanie można dodatkowo udoskonalić poprzez zastąpienie lampy świecącej pionowo w dół, światłem padającym na przejście pod niewielkim kątem. Dzięki temu, pieszy będzie oświetlony nieco z boku (od strony nadjeżdżającego do przejścia pojazdu), co umożliwi kierowcom jego wcześniejsze dostrzeżenie i odpowiednie zareagowanie.

Doświetlenie przejść dla pieszych nie musi oznaczać kosztownych zmian. Już obecnie w Olsztynie zwiększa się liczba nowoczesnych latarni opartych na technologii diodowej. Część z nich jest zlokalizowana właśnie w pobliżu przejść dla pieszych i stanowi namacalny dowód na skuteczność takiego oświetlenia. Warto w terenie porównać ich działanie z tradycyjnymi lampami sodowymi, które dają światło bardzo rozproszone, słabe i niemal wcale nie oddające właściwych kolorów (monochromatyczne).

Miastem, w którym z powodzeniem wdrożono powyższe rozwiązanie na blisko 30 przejściach jest Chorzów.

Nieudany test na Dworcowej

Naszym zdaniem urządzenie testowane na ul. Dworcowej nie rozwiązuje żadnego istotnego problemu występującego na feralnym przejściu dla pieszych. Taką też opinię przedstawiliśmy podczas obrad Miejskiej Komisji BRD w dniu 2 grudnia 2014 r. Według nas, stosowanie takich rozwiązań przynosi efekty odwrotne do zamierzonego, dając jedynie złudne wrażenie rozwiązania zasadniczych problemów. Po pierwsze, z naszych obserwacji w terenie wynika, że skuteczność wykrywania pieszego na tym przejściu nie przekracza 85%. W związku z tym kierowcy, którzy z czasem przyzwyczają się do dodatkowych ostrzeżeń w postaci migających diod na jezdni oraz czerwonych lamp na znakach drogowych, mogą nie zwrócić uwagi na pieszego w przypadku awarii systemu lub jego wadliwego działania.

Ponadto, rozwiązanie to nie rozwiązuje podstawowej kwestii zgłaszanej przez wielu użytkowników (pieszych i kierowców) – braku widoczności pieszego, który wprawdzie może być wykryty przez system wzbudzający miganie zestawu diod, ale nadal może nie być zauważony przez kierowcę z powodu złego oświetlenia przejścia.

Warto też zwrócić uwagę na to, że dla zapewnienia kierowcom czasu na właściwą reakcję na pojawienie się pieszego konieczne jest sygnalizowanie jego obecności jeszcze przed wejściem na przejście zamiast włączania ostrzegawczych diod w momencie wejścia pieszego na jezdnię.

Po pierwsze prędkość, po drugie prędkość!

Mając na uwadze złożoność tematu bezpieczeństwa pieszych na przejściach zwracamy jednocześnie uwagę na najistotniejszy problem, którym jest prędkość pojazdów poruszających się po olsztyńskich ulicach. Liczba kierowców nagminnie przekraczających wszelkie ograniczenia prędkości jest z jednej strony przerażająca, a z drugiej powszechnie znana i niestety tolerowana. Tymczasem jest to przyczyna znacznej większości zdarzeń i na pewno główny powód ich tragicznych konsekwencji – ciężko rannych i zabitych.

W związku z tym jesteśmy orędownikami możliwie szybkiego dokonania przeglądu całej sieci drogowej w mieście w celu dokonania nowej hierarchizacji wszystkich ulic, co powinno skutkować kompleksowym podejściem do określania dopuszczalnych prędkości w poszczególnych obszarach i na poszczególnych odcinkach dróg. Jest to zgodne z niedawno uchwaloną Strategią BRD dla Olsztyna na lata 2014-2020 oraz wynikającym z tego dokumentu Programem Operacyjnym na lata 2015-2017. Takie działanie pozwoli także na wprowadzanie wybranych sposobów fizycznego wymuszania bezpiecznych zachowań kierowców, np. wyniesionych przejść dla pieszych i przejazdów dla rowerzystów, wyniesionych tarcz skrzyżowań, wyspowych progów zwalniających czy zwężania pasów ruchu.

Systemowa analiza całej siatki drogowej pozwoli podejmować bardziej racjonalne i przemyślane decyzje w zakresie planowania nowych dróg, formy ich otoczenia, wykonywania remontów nawierzchni, wyznaczania miejsc parkingowych, wytyczania tras rowerowych w mieście, a nawet lokalizowania przystanków komunikacji publicznej.

Działania systemowe zamiast akcji

Jako mieszkańcy Olsztyna mamy oczywiście świadomość powszechnego wzburzenia i oczekiwania na niezwłoczne działania poprawiające bezpieczeństwo pieszych. Prosimy jednak o to, aby nie upatrywać idealnych rozwiązań w półśrodkach i rozwiązaniach z gruntu wadliwych i niedoskonałych. Proponujemy gruntowną zmianę podejścia do spraw BRD i położenie większego nacisku na nasze wspólne obowiązki wobec innych uczestników ruchu drogowego. Tak w dziedzinie infrastruktury, jak edukacji i naszej kultury poruszania się po drogach. Olsztyńską szansą na takie działanie może być niedawno przyjęta przez Radę Miasta Strategia BRD i skrupulatne realizowanie kolejnych punktów tego dokumentu. Jest to postępowanie o wiele trudniejsze niż spontaniczne i krótkotrwałe zaangażowanie w starania o zmiany na pojedynczych przejściach dla pieszych, ale według nas przyniesie trwałe korzyści i w niedługim czasie przyczyni się do widocznych zmian w poziomie bezpieczeństwa na olsztyńskich ulicach.”